การเลี้ยงหมา และโดยเฉพาะการเลี้ยงลูกหมามันมีหลายวิธีมาก ๆ ตามแต่ละสไตล์ของแต่ละคน แต่สำหรับเจ้าของหมาส่วนใหญ่ไม่ว่าไลฟ์สไตล์จะเป็นแบบไหนการเลี้ยงหมาแล้วหมาที่มีความสุข และแข็งแรง เราเชื่อว่ายังไงก็เป็นสิ่งที่เจ้าของทุกคนต้องการ และสำหรับใครที่คิดเหมือนกันสรุป 5 เทคนิคสำคัญที่จะพาเรากับหมาไปสู่จุดนั้นได้ครับ
ผมเชื่อว่าตอนนี้หลายคนน่าจะเข้าใจแล้วว่าการฝึกหมาด้วยวิธีการทำร้ายหมานั้นไม่ใช่วิธีที่มีประสิทธิภาพในการฝึกหมา แต่อาจจะมีคำถามว่าถ้าเราอยากฝึกในแบบที่ดีกับหมาต้องเริ่มยังไง วันนี้ผมเลยจะมาเล่าให้ฟังครับ
การฝึกหมานั้นเป็นศาสตร์ที่ไม่ได้มีหน่วยงานควบคุม หมายถึงว่าใคร ๆ ก็สามารถฝึกหมาได้โดยไม่ต้องอาศัยการขออนุญาตจากหน่วยงานอะไร และไม่ได้มีวิธีที่เป็นมาตรฐานสากลในการเลี้ยงหมา ความยากของคนเลี้ยงโดยเฉพาะคนที่เพิ่งเริ่มต้นคือการพิจารณาว่าการฝึกแบบไหน หรือโรงเรียนฝึกหมาที่ไหนเหมาะสมกับหมาเรา และที่น่าสับสนกว่าเดิมคือการที่แต่ละแห่งมีวิธีของตัวเองที่ขัดกับที่อื่น คำแนะนำจากที่หนึ่งกลับตรงข้ามกับของอีกแห่ง โดยประเด็นใหญ่ ๆ คือเรื่องของการใช้การฝึกด้วยการทำร้ายหมาเป็นการลงโทษว่ามีประสิทธิภาพ และควรใช้หรือไม่ เจ้าของหลายคนได้รับคำแนะนำในการฝึกหมาอาจจะจากคนรอบตัว หรือครูฝึกให้ใช้วิธีที่เราอาจจะไม่สบายใจจะทำเช่น การตี การใช้ปลอกคอช็อตไฟฟ้า…
หมาเด็ก 2 เดือนคือช่วงเวลาที่พิเศษสำหรับทุก ๆ บ้าน เพราะนี่คือเวลาที่ลูกหมาส่วนใหญ่จะมาอยู่บ้านเราเป็นครั้งแรก และมีเรื่องให้ทำ และปรับตัวเยอะทั้งสำหรับเจ้าของและน้องหมา ที่ทำให้หลาย ๆ บ้านต้องเครียด และสับสนกันไปเยอะแล้ว เพื่อช่วยให้ทุกบ้านรับมือกับลูกหมา 2 เดือนได้ง่ายขึ้น ผมจึงได้สรุปทุกเรื่องเกี่ยวกับการฝึกของหมาเด็กวัยนี้ไว้ที่นี่ และหวังว่าช่วยหลาย ๆ ท่านได้ไม่มากก็น้อยครับ
หมาเด็กเป็นหมาวัยที่สมองเปิดรับสิ่งใหม่ ๆ ที่สุด โดยเฉพาะในช่วง 2 ถึง 4 เดือน คนที่มีหมาวัยนี้จะเห็นว่าหมาจะสำรวจอะไรไปเรื่อยอย่างน่าเอ็นดู ดังนั้นในฐานะเจ้าของสิ่งสำคัญที่สุดที่เราจะทำให้เขาได้คือการช่วยให้การเจออะไรใหม่ ๆ ของเขาเป็นประสบการณ์ที่ดี เพื่อให้เขาโตไปอย่างมั่นใจเวลาเจอสิ่งใหม่ ๆ
สำหรับหมาโดยเฉพาะหมาเด็กนั้นครูฝึกที่ดีที่สุดคือเจ้าของนี่แหละ และนี่คือเหตุผล
หมาที่ไม่ได้ผ่านกระบวนการเข้าสังคมที่ดีในช่วงวัยเด็กมักมีปัญหาเกี่ยวกับความกลัว เช่น กลัวคนแปลกหน้า กลัวหมาตัวอื่น โดยหัวใจสำคัญของการพาหมาเข้าสังคมนั้นคือการเตรียมตัวให้หมาเด็กของเราพร้อมจะโตไปใช้ชีวิตในโลกมนุษย์อย่างมั่นใจ
ปัญหานี้น่าหนักใจมาก เพราะบางครั้งที่หมาตัวเล็ก ๆ ร้องเหมือนใจจะขาดมันยากที่จะทนจริง ๆ ถ้าใครที่กำลังมีปัญหานี้หลังจากที่ลูกหมามาอยู่ด้วยสักพัก หรือประมาณ 3 วันขึ้นไปแล้ว ปัญหานี้อาจจะมาจากสาเหตุอื่นได้
เราเข้าใจความต้องการของหมาเราดีแค่ไหน ? แน่นอนว่าหลัก ๆ คือการมีที่อยู่ มีน้ำสะอาดดื่ม มีอาหารให้กิน และอาจจะมีออกกำลังกายด้วย แต่เท่านี้มันเพียงพอจริงหรือเปล่า หรือมีอะไรอีกที่เรายังไม่ได้ทันนึก ? นักจิตวิทยาชื่อ Linda Michaels เองก็มีคำถามนี้ครับ นั่นทำให้เธอค้นคว้าและสรุปปัจจัยพื้นฐานสำหรับหมาออกมาทั้งหมด 5…
ตอนที่ลูกหมาเราอายุ 3 เดือนก็จะประมาณพอดีกับกำหนดการฉีดวัคซีนรวมโดยที่จะสำคัญ ๆ คือ โรคลำไส้อีกเสบเข็มที่ 2 (Parvovirus) และ โรคพิษสุนัขบ้าเข็มที่ 1 (Rabies) นั่นหมายถึงว่าตั้งแต่ตอนนี้เป็นต้นไปเราสามารถที่จะพาเขาออกนอกบ้านได้มากขึ้น
ช่วงวัย 2 ถึง 4 เดือนคือช่วงสมองหมาเปิดรับสิ่งใหม่ ๆ มากที่สุด อะไรที่เขาเคยเจอในช่วงนี้แล้วมีประสบการณ์ที่ดีจะชอบไปตลอด อะไรที่เจอช่วงนี้แล้วประสบการณ์ไม่ดีจะกลัวไปนาน และโอกาสในการพัฒนาเขาในด้านนี้จะปิดอย่างถาวรตอนประมาณเดือนที่ 4
โดยเป้าหมายของการฝึกขับถ่ายคือ การสอนให้หมาขับถ่ายเฉพาะในที่ที่เรากำหนด เท่านั้น นั่นหมายถึงว่านอกจากเขาจะรู้ที่แล้ว เขาจะต้องอั้นได้ด้วย โดยขั้นตอนต่าง ๆ จะมีประมาณนี้
ในความเป็นจริงแล้วมีงานวิจัยที่พบว่าสายพันธ์มีอิทธิพลเพียงแค่ 9% เท่านั้น ในขณะที่ส่วนที่เหลือเป็นเรื่องของปัจจัยที่เราปรับเปลี่ยนได้ เช่น การฝึก การพาเข้าสังคม สภาพแวดล้อมที่บ้าน การออกกำลังกาย นิสัยเจ้าของ และอาหารการกิน และรวมไปถึงความเป็นตัวเองของหมาแต่ละตัวด้วย
หมาไม่กินข้าว หมาเลือกกินเป็นอีกปัญหาของพ่อแม่หมาหลายคน และมักจะเจอในบ้านที่ใส่ใจหมาเป็นอย่างดี ซึ่งปัญหานี้จริง ๆ แก้ไม่ยาก แตถ้าป้องกันจะง่ายกว่า มาดูวิธีกันครับ
ยุคนี้เราไม่เลี้ยงหมาไว้เฝ้าบ้านแล้วใช่ไหมครับ เราเลี้ยงหมากันเป็นเพื่อน แน่นอนว่าเราอยากให้เขาอยู่กับเราในบ้านได้ตลอดเวลา ซึ่งการเลี้ยงหมาในบ้านเป็นเรื่องที่ดีกับทั้งเราและหมาอยู่แล้ว แต่มันก็จะมีเรื่องที่เราต้องเตรียมตัวให้ดีก่อนเช่นกัน
การเลี้ยงสุนัขไม่ใช่แค่เล่นกับพวกเขาและพามันไปเดินเล่นเท่านั้น นอกจากนี้ยังเกี่ยวกับการฝึกให้พวกเขามีความประพฤติดีและเชื่อฟัง เราอาจจะมองว่าถ้าเริ่มเลี้ยงหมาแล้วเราควรจะหาครูฝึกไว้ก่อนเลย แต่ในความเป็นจริงเจ้าของสามารถมีประสิทธิภาพพอ ๆ กัน หรือจริง ๆ อาจดีกว่าครูฝึกสุนัขมืออาชีพด้วยซ้ำ
หมาเป็นสิ่งมีชีวิตที่พิเศษเพราะเขาพร้อมจะรักกับมนุษย์มาก ๆ ในฐานะคนเลี้ยง และครูฝึกหมา ผมมี 14 เรื่องสำคัญเกี่ยวกับการเลี้ยงหมาที่อยากจะบอกกับคนที่กำลังคิดจะเลี้ยงหมา และพ่อแม่หมามือใหม่ทุกคนครับ
